Tatuaż a służba w Policji i innych formacjach (komisje lekarskie MSW)

Człowiek z rozległym tatuażem na brzuchu zamarzył sobie służbę w Policji. Kandydaci do służby podlegają ocenie m.in. pod kątem zdrowia psychicznego i fizycznego. Badania w tym zakresie przeprowadzają komisje lekarskie przy Ministrze Spraw Wewnętrznych, które składają się tylko z lekarzy. Mimo, iż celem postępowania przed komisjami jest ocena stanu zdrowia, to w istocie jest ono sformalizowane. Niezadowoleni z oceny kandydaci kwestionują orzeczenia z różnych względów. Nierzadko skutecznie.

Podstawowe zasady

Postępowanie przed komisjami jest dwuinstancyjne. W pierwszej instancji orzekają Wojewódzkie Komisje Lekarskie, w drugiej zaś Okręgowe Komisje Lekarskie.

Zarówno Komisja Wojewódzka, jak i  Okręgowa, uznała kandydata za niezdolnego do służby m. in. z powodu ów tatuażu.

Komisje nie mają dowolności w orzekaniu. Istnieje bowiem rozporządzenie, które reguluje zarówno tryb postępowania, jak i wykaz chorób i ułomności, które mogą być przeciwwskazaniem do służby, lub przesłanką do zwolnienia z niej.

Orzeczenia komisji można zaskarżyć do wojewódzkiego sądu administracyjnego (co niezadowolony kandydat uczynił). Pouczenie o tym winno być zawarte w orzeczeniu komisji. Z praktyki wiemy, że nie zawsze tak jest. Sprawę rozpoznawał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu.

Komisje uznały, że ilość i rozległość tatuaży u kandydata do służby w Policji, specyfika zawodu policjanta, który należy do tzw. zawodów zaufania publicznego, wykonywanie obowiązków w różnych jednostkach i komórkach organizacyjnych, pełnienie służby w różnych rodzajach umundurowania, dają podstawę do zakwalifikowania kandydata do kategorii zdrowia N (niezdolny) zgodnie z § 2 pkt 4 załącznika nr 2 („Tatuaże”) rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 9 lipca 1991 r. w sprawie właściwości i trybu postępowania komisji lekarskich podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych.

Jeżeli przyjrzymy się bliżej wskazanej regulacji to zobaczymy, że komisja może orzec wobec osoby, która posiada tatuaże, że jest zdolna lub niezdolna do służby w Policji. Nie ma przy tym bliższych dyrektyw. Czy komisja może zatem orzekać dowolnie? Otóż nie.

Opisany na wstępie kandydat zaskarżył orzeczenia komisji do wojewódzkiego sądu administracyjnego w sprawie…i sprawę wygrał!

Z naszej praktyki oraz obserwacji wynika, że wiele orzeczeń komisji lekarskich jest stosunkowo łatwo podważyć wykwalifikowanemu pełnomocnikowi (w składzie komisji nie ma prawnika, a lekarze-orzecznicy „niestety” często popełniają błędy proceduralne; ponadto wspomnieć należy o niewłaściwej, lecz często stosowanej, praktyce bezkrytycznego przyjmowania wpisów z tzw. książeczek wojskowych).